AKP ve MHP’nin TBMM’ye sunduğu seçim yasası teklifinde milletvekili dağılımında ittifak tesirinin sıfırlanmasını öngören düzenleme, yeni bir tartışmayı da beraberinde getirdi.
2018’DE UYGULANDI
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçişin akabinde 2018’de, siyasi partilerin genel seçimlerde ittifak yapabilmelerine imkan tanıyan yasa teklifi, TBMM’de AKP ve MHP’nin oylarıyla kabul edilmişti. Bu teklife nazaran siyasi partilerin, kendi aday listeleri ve parti amblemleriyle birlikte ittifak yapabilecekleri üzere “kendi amblemlerinde ortak aday listesiyle ya da bir parti öbür bir partinin listesinde seçime girebilmeleri” şartı getirilmişti.
‘ARTIK OY’ UNUTULDU
Düzenlemeyle seçmenler, 2018’deki seçimlerde sırf bir partiye değil, birebir vakitte pusulada yer alan ittifaklara da oy verebilmişti. Yüksek Seçim Konseyi da yasa kapsamında yayımladığı genelgede, “evet” ya da “tercih” yazılı mührün “bir siyasi partiye ayrılan alana, hem bir siyasi partiye hem de o partinin içinde bulunduğu ittifakın isminin yazdığı kısma basılması halinde” oyları “geçerli” kabul etmişti. Bu oylar da “ittifak oyları” olarak sayılmıştı.
Fakat AKP ve MHP’nin TBMM’ye sunduğu yasa teklifinde, “artık oy avantajı” kalkıyor. Teklif kapsamında, bir partinin bir seçim bölgesinde milletvekili çıkarabilmesi, “o siyasi partinin seçim etrafında aldığı oy oranının D’Hondt sistemiyle hesaplanması” koşuluna bağlanıyor.
GEÇERSİZ SAYILACAK
Yeni teklifteki bu unsur “ittifak kapsamında daha evvel değerlendirmeye alınan artık oyları geçersiz kılacağından” yeni tartışmaları da beraberinde getirdi. Teklifin yasalaşması durumunda “bir seçmenin ittifak alanına bastığı mühürle” oylar “geçersiz” sayılabilecek. Bir seçmenin bir ittifakın isminin yazdığı kısma “taşacak halde siyasi partiye ayrılan alana bastığı” oylar da “geçersiz” hale gelebilecek.
İKTİDAR CEPHESİ NE DİYOR?
Bu durum iktidarda da “tartışmalara” neden oldu. İktidar cephesi, 2018 yılındaki seçimlerde, seçmenlerin bir kısmının “Nasılsa iki parti de ittifakta” diyerek “evet” ya da “tercih” yazılı mührü, “ittifak isminin yazılı olduğu alana bastığına” dikkat çekiyor. Bu oyların da 2018’de “geçerli” sayıldığı belirtilirken getirilen teklifte artık “ittifak alanı içine basılan oyların geçerli olup olmayacağı, geçerli sayıldığı takdirde hangi partiye oy olarak yazılıp yazılmayacağının da tartışmalı hale geleceğine” işaret ediliyor. Üstelik bu oyların nasıl geçerli ya da geçersiz sayılacağına ait YSK’nin “karar vermesinin de önünün kapanacağına” işaret ediliyor.
Cumhuriyet
